Broj pušača u Hrvatskoj raste, pokazuje novo istraživanje iz januara ove godine.
Kako se navodi, u januaru je 37 odsto ljudi konzumiralo duvanske proizvode, što je čak 4 postotna boda više nego u istom periodu pretprošle godine.
Reč je o povećanju od 12 odsto u dve godine.
Istraživanje su sproveli magazin "JA trgovac" i ugledna svetska agencija za istraživanje tržišta "Hendal".
Njihove nove brojke otkrivaju kako 74 procenata svih konzumenata puši cigarete, što je rast od šest odsto u poređenju sa januarom 2023. godine.
Pre dve godine je u Hrvatskoj svaki treći punoletni stanovnik bio pušač, a danas je ta brojka veća. Oko 140 evra na cigarete mesečno troši čak 20 posto pušača. To je u proseku otprilike 4,5 evra dnevno.
Kompanija "Hrvatski duhani" iz Virovitice, koja je zajedno s Fabrikom duvana Rovinj u vlasništvu svetskog diva BAT-a, prošle godine je od 250 uzgajivača iz Podravine i Slavonije otkupila više od 4.500 tona duvana što je čak 41 odsto više nego pre dve godine.
Zašto je pušenje i dalje tako popularno u Hrvatskoj?
Hrvatska je u vrhu zemalja EU po broju pušača uprkos brojnim kampanjama protiv pušenja i visokim porezima na proizvode od duvana.
Na petom je mestu, zajedno sa Kiprom i Letonijom, kada je u pitanju procenat pušača od 15 godina koji puše svakodnevno - 24,9 odsto njih je reklo da voli da "zapali" svakog dana.
Na prvom mestu je Bugarska, a slede je Turska, Grčka i Mađarska, podaci su Eurostata.
Najmanje pušača u odnosu na ukupan broj stanovnika ima Švedska - samo 9,3 odsto građana konzumira duvanske proizvode.
Manje se puši i na Islandu (11,2 odsto), Finskoj (12,5), Norveškoj (12,9) i Luksemburgu (13,5).
Pušenje u Hrvatskoj nije nova pojava već je decenijama deo kulture, a tek nedavno su uvedene zabrane konzumiranja duvana na većini javnih mesta.
Osim toga, cigarete su vrlo dostupne. U odnosu na druge zemlje EU, cigarete su u Hrvatskoj prilično jeftine.
Cigarete se često posmatraju kao dobar način da se izborite sa stresom i teškim situacijama.
Pušenje je i društvena aktivnost i način na koji se ljudi povezuju, pogotovo u barovima i na žurkama, tako da je to postala stvar navike koju je teško iskoreniti.
Kako je u Srbiji?
Može se reći da iz sličnih razloga dosta ljudi puši i u Srbiji, a brojke su malo veće nego u Hrvatskoj - u našoj zemlji više od trećine odraslog stanovništva (37,9 odsto) povremeno ili svakodnevno puši cigarete, i to najviše osobe od 35 do 44 godine starosti.
U poređenju s podacima iz 2019. godine, broj odraslih pušača je porastao za šest odsto, ali i broj tinejdžera koji konzumiraju duvanske proizvode. S druge strane, od raka pluća kod nas godišnje oboli 7.000, a umre 5.000 ljudi.
Institut za javno zdravlje "Dr Milan Jovanović Batut" objavio je prošlog maja "Istraživanje o upotrebi duvanskih i srodnih proizvoda među populacijom starosti 18-64 godine u Srbiji", rađeno u decembru 2023. na uzorku od 1.598 stanovnika.
Utvrđeno je da svaki peti odrasli pušač puši više od jedne pakle cigareta dnevno, a 18,4 odsto je bar jednom probalo elektronske cigarete.
S druge strane, "Batutovo" istraživanje ponašanja u vezi sa zdravljem dece školskog uzrasta u Srbiji 2022. godine otkrilo je da je jedna petina đaka od 11, 13 i 15 godina probala elektronske cigarete i da korišćenje elektronskih cigareta i snusa, duvana u prahu, raste sa uzrastom.
"Batut" podseća i na podatke iz 2019, kad je 31,9 odsto stanovnika uzrasta 15 i više godina imalo naviku stalnog ili povremenog pušenja duvanskih proizvoda, uključujući zagrevane duvanske proizvode.
Pušači su više bili muškarci nego žene, a najveći broj njih je bio u starosnoj grupi od 45 do 54 godine. Ta granica se sada smanjila i najviše ih je u grupi od 35 do 44 godine.
Pušenje je, inače, jedan od najčešćih uzročnika raka pluća, najsmrtonosnijeg karcinoma u Srbiji i svetu. U proseku, u našoj zemlji se kod 19 ljudi dnevno dijagnostikuje rak pluća, dok svakodnevno 13 pacijenata izgubi bitku s tom bolešću.
Srbija po oboljevanju od ove vrste karcinoma zauzima neslavno drugo mesto u Evropi. Jedan od najvažnijih preduslova za uspešno lečenja raka pluća je rano otkrivanje, što u Srbiji trenutno nije slučaj, jer se kod više od 70 odsto pacijenata otkrije u poslednjem stadijumu. Srbija je inače prva zemlja Zapadnog Balkana u kojoj se od novembra sprovodi organizovani skrining za rano otkrivanje ove vrste karcinoma.
(EUpravo zato/Danica.hr/Ostavi pušenje)
