Iako vreme prolazi ravnomerno, proces ljudskog starenja nimalo nije linearan.
Tok našeg života, od detinjstva, preko zrelosti, pa sve do starosti, prolazi kroz različite faze, a nova studija otkriva važnu tačku preloma: oko 50. godine života starenje se primetno ubrzava, piše Science Alert.
Nakon te granice, propadanje tkiva i organa postaje znatno brže nego tokom ranijih decenija. Istraživanje, zasnovano na analizi proteina u ljudskom organizmu, pokazalo je da su krvni sudovi među prvima koji pokazuju jasne znake ubrzanog starenja.
„Na osnovu promena proteina povezanih sa starenjem razvili smo posebne proteomske 'satove' za različita tkiva i analizirali putanju starenja na nivou organa", navodi tim kineskih naučnika.
"Vremenska analiza otkrila je ključni preokret oko pedesete godine, pri čemu su krvni sudovi među najranijima koji stare i posebno su osetljivi na ovaj proces."
Kako su došli do otkrića?
Iako ljudi žive duže od većine sisara, to produženje životnog veka dolazi uz cenu, opadanje funkcije organa i veći rizik od hroničnih bolesti. Da bi bolje razumeli te promene, naučnici su ispitivali kako se proteini u različitim tkivima menjaju tokom godina.
Analizirali su 516 uzoraka iz 13 vrsta tkiva, uzetih od 76 donora uzrasta od 14 do 68 godina.
Uzorci su obuhvatili sedam telesnih sistema, uključujući kardiovaskularni, digestivni, imunološki i respiratorni. Naučnici su napravili katalog proteina i pratili njihove promene kroz životni vek.
"Naša otkrića postavljaju temelje za razumevanje ljudskog starenja na nivou celog organizma kroz analizu proteina", navode istraživači.
Koji organi najbrže stare?
Poređenjem svojih podataka sa bazama bolesti, naučnici su utvrdili da se ekspresija 48 proteina povezanih s poremećajima poput kardiovaskularnih bolesti, fibroze tkiva i masne jetre povećava sa godinama. Najveće promene primećene su između 45. i 55. godine života.
U tom periodu brojna tkiva prolaze kroz značajne promene, a najizraženije se javljaju u aorti, glavnoj arteriji koja vodi krv iz srca. Promene su zabeležene i u slezini i pankreasu, organima ključnim za imunitet i regulisanje metabolizma.
Potvrda na miševima
Da bi proverili svoja otkrića, naučnici su izdvojili protein povezan sa starenjem iz aorte miševa i ubrizgali ga mladim životinjama. Miševi koji su dobili ovaj protein pokazali su slabiju fizičku sposobnost, nižu snagu, manju izdržljivost i lošiju koordinaciju u poređenju sa kontrolnom grupom.
Studija dopunjuje prethodna istraživanja.
Recimo, jedan američki tim ranije je identifikovao dva vrhunca ubrzanog starenja, oko 44. i oko 60. godine, povezane s promenama u metabolizmu i funkciji organa. Nova saznanja potvrđuju da je starenje izuzetno složen proces koji istovremeno zahvata više telesnih sistema.
Razumevanje kada i kako starenje utiče na određene organe može biti ključno za razvoj ciljane terapije.
"Ovi rezultati mogu pomoći u stvaranju preciznih tretmana za starenje i bolesti povezane sa starenjem, što bi moglo znatno poboljšati kvalitet života starijih ljudi", zaključuju autori studije objavljene u časopisu Cell.
(M.A./EUpravo zato/index.hr)
