Kada razmišljamo o glavnim gradovima evropskih država, obično nam na pamet padaju mesta sa dugom istorijom i vekovnom ulogom političkih, kulturnih i društvenih centara.
Međutim, savremena politička mapa Evrope pokazuje da to ne mora uvek biti slučaj.
Među prestonicama Evropske unije nalazi se i jedan grad koji je status glavnog grada dobio tek pre nešto više od tri decenije, pa zato pitanje o "najmlađoj" evropskoj prestonici često iznenadi i one koji se smatraju odličnim poznavaocima evropske geografije i istorije.
Šta zapravo znači "najmlađi glavni grad"?
Najmlađi glavni grad ne podrazumeva nužno i mlad grad.
U većini slučajeva reč je o mestu koje je relativno skoro postalo političko središte države, često kao posledica raspada većih državnih zajednica, promene granica ili sticanja nezavisnosti. Upravo su takvi procesi obeležili Evropu krajem 20. veka, kada su se pojavile nove države i nove prestonice.
Bratislava - najmlađa prestonica Evropske unije
Titulu najmlađeg glavnog grada Evropske unije nosi Bratislava, glavni grad Slovačke.
Ona je postala prestonica 1993. godine, nakon mirnog razdvajanja Čehoslovačke na Češku i Slovačku. Prag je zadržao status prestonice Češke, dok je Bratislava prvi put u istoriji postala glavni grad nezavisne slovačke države.
Slovačka je u EU ušla 2004. godine, čime je Bratislava automatski postala najmlađa prestonica među državama članicama i tu titulu drži i danas.
Grad sa hiljadugodišnjom prošlošću, ali mlada politička uloga
Iako je Bratislava politički mlada, njen istorijski značaj je mnogo dublji.
Grad postoji više od hiljadu godina i bio je deo Ugarskog kraljevstva, Habsburške monarhije i Austro-Ugarske. U jednom periodu služila je čak i kao mesto krunisanja ugarskih kraljeva. Zbog toga se bogata istorija i danas oseća na svakom koraku u arhitekturi, kulturnom nasleđu i identitetu grada.
Paradoks je da tako star grad ima tako "mlad" politički status, ali upravo to najbolje pokazuje da istorijska važnost i zvanična državna funkcija ne moraju ići zajedno.
Jedina prestonica na svetu koja graniči sa dve države
Bratislava je jedinstvena i po svom geografskom položaju.
To je jedini glavni grad na svetu koji se direktno graniči sa dve države: Austrijom na zapadu i Mađarskom na jugu.
Od centra grada do austrijske granice ima svega nekoliko kilometara, a mađarska je udaljena oko 13 kilometara.
Beč je udaljen oko 60 kilometara, što Bratislavu čini jednim od najbližih glavnih gradova suseda u Evropi.
Granice se često mogu preći i peške ili biciklom, što čini ovaj region jednim od najpovezanijih u EU.
(M.A./EUpravo zato/putnikofer.hr)
