Prema Evropskom institutu za energetske performanse zgrada (2019), 97% postojećeg fonda zgrada u Evropi je neefikasno.
Otprilike 36% emisija CO2 i 40% potrošnje energije potiče iz sektora zgradarstva u Evropi. Potražnja za energijom u sektoru zgrada predstavlja veliki izazov i za Srbiju jer je više od 50% ukupnog fonda zgrada u Srbiji starije je od 50 godina.
Procenjuje se da sektor zgrada troši oko 34% ukupne finalne potrošnje energije, od čega je stambeni sektor koristio oko 70%, poslovne zgrade 18%, a javne zgrade 12%.
Najveći potencijal za uštedu energije procenjen je u javnim zgradama i iznosi 35 - 40%.
Grad Beograd kao prestonica Srbije sa najvećim brojem stanovnika, najvećim stambenim fondom i najvećom koncentracijom javnih zgrada, najviše pati od niskih energetskih performansi zgrada.
Iako u Beogradu postoji veliki broj zgrada sa velikom potrošnjom energije, postoji mogućnost da se ona smanji ulaganjem u renoviranje takvih zgrada.
Grad se pridružio dvema važnim regionalnim ekološkim inicijativama, odnosno Sporazumu gradonačelnika i Programu zelenih gradova EBRD-a. EU podržava ove napore grada.
Štaviše, sredstvima IPA granta, EU podržava renoviranje javnih zgrada u Beogradu koje imaju značajne gubitke energije i veliki potencijal za mnogo bolje energetske performanse.
EU i EBRD udružile su snage kako bi podržale grad Beogradu u renoviranju četiri zgrade u Beogradu.EU je obezbedila bespovratna sredstva u iznosu od 11 miliona evra, dok EBRD daje zajam od 5 miliona evra gradu Beogradu za poboljšanje energetskih efikasnosti sledećih zgrada:
- Gradska biblioteka, izgrađena 1922. godine. Zgrada je na ukupnoj površini od 2.950 m2 i trenutno je u energetskom razredu - E, G.
Nakon renoviranja Gradska biblioteka će dobiti: uštedu finalne energije od 86%, uštedu primarne energije od 32%, smanjenje emisije CO2 od 60% i energetski razred - C, D.
- Studentska poliklinika, izgrađena 1923/24, na ukupnoj površini od 2 858 m2, trenutnog energetskog razreda D.
Nakon renoviranja Studentska poliklinika će dobiti uštedu finalne energije od 79%, uštedu primarne energije od 60%, smanjenje emisije CO2 za 74% i energetski razred B. - Studentski opšti stacionar, izgrađen početkom XX veka. Zgrada se prostire na površini od 2 539 m2, trenutnog energetskog razreda: C.
Nakon renoviranja Studentski opšti stacionar će dobiti uštedu finalne energije od 46%, uštedu primarne energije od 40%, smanjenje emisije CO2 od 41% i energetski razred A - Zavod za hitnu medicinsku pomoć grada Beograda, izgrađen 1957. godine na ukupnoj površini od 3 624 m2. Trenutni energetski razred C. Zavod za hitnu medicinsku pomoć sastoji se od tri bloka i to: Blok A - garaža sa tehničkim uređajima (koja se trenutno ne greje), Blok B - Ambulanta, pozivni centar, administracija i Blok C - radionice, restoran, administracija.
Nakon renoviranja Zavod za hitnu medicinsku pomoć grada Beograda će dobiti uštedu finalne energije od 49%, uštedu primerne energije od 16%, smanjenje emisije CO2 od 30% i energetski razred: B
Pored renoviranja zgrada, ovaj projekat ima za cilj da podrži grad Beograd i relevantne resorne sekretarijate u uspostavljanju održivog mehanizma finansiranja dalje obnove stambenih i nestambenih zgrada u Beogradu.
Takva tehnička podrška obezbeđuje izgradnju kapaciteta za gradsku upravu, stručnost o mehanizmima finansiranja i planiranju budućih investicija, razmenu iskustava i znanja sa državama članicama EU i kampanje za podizanje svesti za promovisanje prednosti energetske efikasnosti za životnu sredinu i privredu.
EU u Srbiji finansira projekte čiji je cilj sigurnost snabdevanja, diversifikacija izvora energije, liberalizacija tržišta i poboljšanje energetske efikasnosti. Krajnji cilj je smanjenje zagađenja i ublažavanje klimatskih promena, što su i ciljevi Evropskog zelenog dogovora i Zelene agende za Zapadni Balkan, koje je Srbija podržala 2020.
Izvor:M.A./EURACTIV.rs
