Tim čeških naučnika otkrio je najveće podzemno termalno jezero na svetu u Albaniji.
Jezero je nazvano Neuron, u čast fondacije koja je finansirala ekspediciju, a pronađeno je na dnu 100 metara dubokog ponora Atmos, u oblasti Vromoner, nedaleko od grčko-albanske granice.
Istraživanja je nekoliko godina predvodio češki speleolog Marek Audi, koji je sumnjao da postoji skriveni sistem termalnih pećina u Vromoneru.
Dok su mapirali područje i pratili paru iz brojnih toplih izvora, naučnici su otkrili ponor dubok 100 metara.
Na dnu su pronašli jezero dugačko 138 metara i široko 42 metra, zapremine najmanje 8.000 kubnih metara tople vode.
Naučnici se nadaju da će bolje razumeti jedinstvene sisteme pećina i podzemnih voda, a to takođe može doprineti očuvanju i hidrološkom upravljanju ovim područjem.
Kako tvrde, sada znaju da se okolni topli izvori napajaju vodom iz podzemnog jezera.
Češki tim istražuje složene podzemne pećinske sisteme južne Albanije od 2021. godine. Njihova istraživanja dovela su do otkrića izvora visoke temperature i stubova pare.
U istraživanju je korišćena napredna tehnologija. Tim je upotrebio mobilni LIDAR skener i 3D tehnologiju, što im je omogućilo da naprave precizne modele pećine.
Jezero ima jedinstvenu formaciju – voda je bogata vodonik-sulfidom koji oksidacijom u dodiru sa vazduhom stvara sumpornu kiselinu. Ova kiselina postepeno pretvara krečnjak u gips, neprestano menjajući strukturu pećine.
Češki fotograf i speleolog Ričard Bouda naglasio je značaj podrške fondacije Neuron i savremene opreme u istraživanju.
"Zahvaljujući tome, nabavili smo mobilni LIDAR skener koji nam omogućava da merimo celu pećinu i celo područje jezera. Takođe ćemo sarađivati sa hidrolozima koji će pomoću sonara istražiti podvodni deo tog jezera", naveo je.
Češki naučnici će nastaviti saradnju sa hidrolozima i drugim stručnjacima kako bi proučili ekosistem jezera i njegovu povezanost sa obližnjim površinskim izvorima.
(EUpravo zato/Albanian Times)