Zagađenje vazduha je jedan od najvećih problema zemalja u regionu, od Slovenije, preko Hrvatske, BiH, Srbije, do Rumunije, Bugarske i Severne Makedonije.
"Trodnevna prognoza kvaliteta vazduha za Hrvatsku od juče je dostupna građanima na mrežnim stranicama Državnog hidrometeorološkog zavoda", saopštio je DHMZ.
Kako je navedeno, nova usluga pruža korisne informacije o kvalitetu vazduha i omogućuje građanima bolje planiranje aktivnosti na otvorenom, kao i informisanije donošenje odluka o zaštiti svog zdravlja i zdravlja svojih najmilijih.
Prognoza predviđa koncentracije četiri ključna zagađivača vazduha koji značajno utiču na zdravlje stanovništva. To su čestice prečnika manjeg od 2,5 mikrometra (μm) i 10 mikrometara (PM2,5 i PM10), azot-dioksid (NO2) i prizemni (troposferski ili loši) ozon (O3).
Svaki nivo kvaliteta vazduha povezan je sa preporukama Svetske zdravstvene organizacije.
Vrednosti se određuje na osnovu prognoziranih koncentracija za određeni dan za koje se računa srednja dnevna koncentracija za PM2,5, PM10 i NO2, kao i maksimalna dnevna osmosatna vrednost O3.
Izborom zagađujuće čestice za određeni dan se prikazuje karta Hrvatske sa raspodelom koncentracija unutar jasno označenih granica zona i aglomeracija.
Nivoi kvaliteta vazduha prikazani su skalom boja i kreću se u rasponu od „Dobro" do „Izuzetno loše".
Nivoi kvaliteta vazduha određeni su vrednostima od nula do deset: Dobro - 0, Prihvatljivo - 2, Umereno - 4, Loše - 6, Vrlo loše - 8 i Izuzetno loše - 10, a svaki nivo povezan je sa preporukama Svetske zdravstvene organizacije (WHO) za opštu populaciju i osetljivije grupe ljudi, poput dece i odraslih sa respiratornim ili srčanim problemima.
Prognoze svakodnevno ažuriraju, dodao je DHMZ.
Trodnevna prognoza kvaliteta vazduha je rezultat sistema za modeliranje vazduha ATMOSYS (LIFE+), posebno prilagođenog za područje Hrvatske kroz strukturni EU projekt AIRQ - Proširenje i modernizacija državne mreže za trajno praćenje kvalitete zraka.
Inicijativa predstavlja važan korak u zaštiti zdravlja građana Hrvatske, ispunjavanju standarda Evropske unije i jačanju transparentnosti kroz otvoreni i pravovremeni pristup podacima o kvalitetu vazduha, istiću u zavodu.
Sistem na bazi veštačke inteligencije
Ivan Gutler, direktor DHMZ-a, izjavio je da je metodološka osnova ovog sistema u svom velikom delu razvijena na bazi algoritama veštačke inteligencije i mašinskog učenja.
"Projekt Destination Earth, usmeren na razvoj meteoroloških modela uz primjenu AI/ML algoritma, i prognostički sustav ATMOSYS, koji koristi iste tehnologije za prognozu kvalitete zraka, pozicioniraju DHMZ na europsku kartu nacionalnih hidrometeoroloških službi u kojima AI/ML ulaze iz faze prototipa u fazu operativne primjene", naveo je on.
Očekivani rezultati su, smanjenje broja oboljenja i prevremenih smrti uzrokovanih zagađenjem vazduha, kao i smanjenje troškova lečenja.
(M.A./EUpravo zato/balkangreenenergynews.com)