Unesko je imenovao 18 novih svetskih geoparkova što znači da ih sada ukupno ima 213 u 48 zemalja.
Svaki novi geopark nam pruža jedinstvenu priču.
Od njih 18, jedanaest se nalazi u Evropi, uključujući i park Šelde Delta koji se proteže kroz dve zemlje, Belgiju i Holandiju. Na listi je dodat i Uberaba u Brazilu kao i šest lokacija u Kini.
Predstavljamo vam evropske geoparkove koji su se našli na ovom spisku.
Biokovo-Imotska jezera
Dve specifične i jedinstvene geološke formacije čine ovaj geopark koji se nalazi u južnom delu Hrvatske. Prva celina pripada planinskom regionu Biokova, kome se može pristupiti kroz Park prirode Biokovo. Park nudi veliki broj atrakcija, uključujući edukativne šetnje, vidikovce i botaničku baštu. Tu se nalazi i treći najviši vrh u Hrvatskoj, vrh Svetog Đorđa, na visini od 1.762 metra.
Drugu celinu čine Plavo i Crveno jezero u Imotskom.
Crveno je dobilo ime po crvenkastoj boji kopna koje sadrži gvožđe, a zanimljivo je da nikada ne presušuje zbog podzemnih voda.
Nalazi se nekoliko stotina metara ispod Plavog jezera koje je naziv dobilo po neverovatnoj boji vode.
U Plavom je dozvoljeno kupanje, dok je do Crvenog ipak malo teže doći jer se nalazi na dnu pećine duboke oko 500 metara.
Tu se nalazi i nekoliko zamenitosti koje vredi obići, poput srednjovekovnih nadgrobnih ploča ili modernog staklenog vidikovca Ravna Vlaška.
Meteori
Meteori (na grčkom "lebdeće kamenje) se nalaze u grčkom regionu Tesalija, a popularna su destinacija i za naše turiste.
Mnoge znamenitosti su savršeno sjedinjene sa prirodom i kulturom. U pitanju je grupa pravoslavnih manastira koji su smešteni na stenama-stubovima. Oni datiraju iz vizantijskog perioda i građeni su od 1200. do 1600. godine.
Iako se oni već nalaze na UNESCO-voj listi svetske baštine, novi geopark uključuje obližnja geološka čuda poput formacija Tafoni, poznatih po erozivnim oblicima nalik na košnice, i raznoliku biosferu planina Pindos.
Danski arhipelag
Arhipelag ostrva Fin je primer onoga što se može nazvati "potopljenim" pejzažom iz vremena ledenog doba, a nastao je kada se nivo mora drastično podigao pre više od 10.000 godina. Poznatiji i pod nazivom Bašta Danske, uključuju 55 ostrva i ostrvaca locirana u jednim od najboljim voda za jedrenje i plovidbu. Posetioci mogu obilaziti ostrva brodom, a ugroženi morski ekosistem mogu istražiti na ronilačkim turama.
Na kopnu, sa druge strane, postoje brojne aktivnosti poput planinarenja, a lokalne farme se mogu podržati kupovinom domaćih proizvoda.
Finski meteorit
Kratersko jezero Lapajarvi nalazi se na zapadu zemlje u Južnoj Ostrobotniji. U pitanju je najveće jezero u Evropi koje je nastalo udarom meteorita za koji se veruje da je pao pre 78 miliona godina. Posetioci mogu ispitivati kamenje meteorita ili učestvovati u virtuelnom putovanju kroz svemir.
Geopark posebno promoviše održivi razvoj, a prirodni proizvodi i riba iz jezera se koriste i za školske obroke.
Francuska geološka istorija
Geopark Armorik nudi putovanje kroz geološku istoriju staru više od 500 miliona godina. To je priča o drevnom moru i sedimentima koji su kasnije formirali planinske vence. Tu se nalazi i najveći zaliv u Evropi - u Brestu, 180 kilometara širine.
Na listi se našao još jedan geopark iz Francuske, odnosno u Normandiji. Nalazi se u regionu bogatom zaseocima, selima i livadama i seže do departmana Normandije i Pej de la Loar.
Geološka priča ovog kraja je stara 600 miliona godina.
Mađarske pećine
Region Buk, na severu Mađarske, nalazi se u geološki najkompleksnijoj sredini, a predeo obiluje krševitim formacijama sa oko 1.150 pećina. To je trećina svih pećina koje se nalaze u Mađarskoj.
Buk ima i bogat biodiverzitet, sa brojnim insektima, raznim vrstama slepih miševa i ptica uključujući retkog carskog orla ili crnu rodu.
Poljska - zemlja izumrlih vulkana
Zemlja izumrlih vulkana obuhvata Kačavske planine i okolna brda. Tu, na jugozapadu zemlje, nalaze se ostaci vulkana iz paleozoika i kenozoika i tokova lave iz vremena oligocena i miocena (oko 35 do 15 miliona godina).
Kraj je bogat rudama, pogotovo zlatom i bakrom.
Portugalski dinosaurusi
Geopark Oeste se nalazi na centralnom delu portugalske zapadne obale. Obuhvata 72 km atlantskog priobalja, a sa više od 15 km peščanih plaža.
Ovo područje nam objašnjava kako se otvorio put ka Atlantskom okeanu pre skoro 12.000 godina.
Park ima bogato paleontološko nasleđe sa više od 180 fosilnih lokacija tako da možete videti i ostatke 12 vrsta dinosaurusa.
Španski vulkani
Vulkani Kalatrava se nalaze u Kastilji-La Manća, u središnjem delu Španije, a geopark nudi putovanje kroz vulkansku istoriju regiona koja je definisala tamošnje predele.
Tu se nalazi najplodniji rudarski rezervoar žive koja se crpi već 2.500 godina. Veliki nivo žive se objašnjava podvodnom vulkanskom erupcijom koja se dogodila pre 420 miliona godina.
Područje Puertoljano se naziva i paleobotaničkom Pompejom jer su izuzetni biljni i životinjski fosili očuvani velikom erupcijom od pre 300 miliona godina.
(N.P./EUpravo Zato/UNESCO)