Zahvaljujući viziji, predanom radu i sistemskoj posvećenosti zaštiti životne sredine, Aranđelovac je proglašen za jednu od najboljih ekoloških opština u Srbiji u okviru konkursa "Ekoopština".
Ova prestižna nagrada, koju dodeljuje Ambasada Francuske u Srbiji, potvrđuje da lokalna samouprava Aranđelovca uspešno sprovodi principe održivog razvoja u oblastima upravljanja otpadom i vodama.
O značaju priznanja, postignutim rezultatima i planovima za budućnost, za naš portal govori Nevena Irić, zamenica predsednika opštine Aranđelovac.
Zeleni identitet Aranđelovca - više od slogana
"Kada sam videla konkurs za Ekoopštinu, pomislila sam - zašto da ne? Aranđelovac je grad vode, grad reciklaže i zajednica koja istinski sledi principe cirkularne ekonomije," kaže Nevena Irić.
Prema njenim rečima, opština se trudi da zaštita životne sredine u ovoj opštini bude prisutna na svim nivoima - od predškolskih ustanova do svakodnevnog funkcionisanja lokalne samouprave.
Na konkursu su aplicirali u dve ključne kategorije - upravljanje vodama i upravljanje otpadom.
"Marljivo smo radili na popunjavanju upitnika, nastojeći da prikažemo sve primere dobre prakse, jer nam je važno da budemo i inspiracija drugim opštinama, kao što i mi učimo od njih", navodi naša sagovornica.
Voda kao strateški resurs
Kakda je u pitanju upravljanje vodama, posebno se izdvaja projekat preusmeravanja vode iz rečice Kačar u Garaško jezero, glavni rezervoar pijaće vode za Aranđelovac.
"To je jedan od najvećih infrastrukturnih projekata u skorijoj istoriji opštine. Omogućava stabilno vodosnabdevanje za čitavu zajednicu u narednih deset godina, bez rizika od nestašice", navodi Irićeva.
Opština poseduje i filtracionu stanicu za prečišćavanje vode, a u saradnji sa Institutom za javno zdravlje iz Kragujevca sprovodi se redovan monitoring kvaliteta vode, hemijske, biološke i biološko-fizičke analize.
"Voda je naše prirodno bogatstvo - imamo brojne izvore, uključujući i mineralne izvore u parku Bukovičke banje, koji su vekovima poznati, čak i u kraljevskim porodicama. Naš zadatak je da ih sačuvamo za generacije koje dolaze", poručuje ona.
Reciklaža kao svakodnevna praksa
Ništa manje važna ovoj opštini nije ni borba za odgovorno upravljanje otpadom.
"Imamo razvijen sistem reciklaže koji uključuje lokalnu samoupravu, komunalna preduzeća, škole, vrtiće i građane," ističe Irić.
U saradnji sa kompanijom Knjaz Miloš i partnerima poput Sekopaka, Aranđelovac je postavio reciklomat na frekventnom mestu u gradu, a u mnogim ustanovama se nalaze ekološke kante za odvojeno sakupljanje otpada.
Grad je pokriven eko-ostrvcima, a kroz brojne edukativne tribine i radionice - deca i građani uče o važnosti reciklaže.
"Učimo i najmlađe i najstarije. Mnoga udruženja se bave reciklažom papira, plastike i drugih sirovina. Na teritoriji opštine posluje veći broj operatera koji slede principe cirkularne ekonomije - ništa se ne baca, sve se ponovo koristi", ističe naša sagovornica.
Ekološka svest - gradimo je zajedno
Na pitanje koliko su građani Aranđelovca ekološki osvešćeni, Irićeva naglašava važnost stalnog rada.
"Trudimo se da svest gradimo postepeno, kroz radionice, tribine, aktivnosti u školama i vrtićima, ali i među starijim sugrađanima. Park Bukovičke banje je spomenik prirode, i mesto gde se kroz konkretne primere deca uče očuvanju životne sredine", navodi ona.
Evropski put i međunarodna saradnja
Kako ističe, teme zaštite životne sredine i cirkularne ekonomije su od suštinskog značaja za evropski put Srbije, a saradnja sa međunarodnim partnerima izuzetno dragocena.
Inače, Aranđelovac je pored Čajetine, Ivanjice, Novog Pazara i Osečine uočena i od strane EU, u okviru projekta "EU za cirkularnu ekonomiju u Srbiji“.
Naime, ove opštine su prethodno prepoznate kao posebno perspektivne za razvoj lokalnih inicijativa u oblasti cirkularne ekonomije, na osnovu postojećih napora i potencijala za primenu održivih praksi.
"Nedavno smo potpisali sporazum sa Ministarstvom zaštite životne sredine o izradi mape puta za cirkularnu ekonomiju. Imamo veliku podršku ministarstva, ali i Stalne konferencije gradova i opština. Tu je i izuzetna saradnja sa Francuskom ambasadom, zahvaljujući kojoj ćemo uskoro boraviti na studijskom putovanju u Francuskoj, gde ćemo posetiti fabriku vode u gradu Nansi."
Irićeva ističe da je razmena znanja ključna.
"Naš cilj je da primere dobre prakse podelimo sa drugima, ali i da učimo od onih koji su možda korak ispred nas. Održiva ekologija zahteva stalno učenje i saradnju", zaključuje Nevena Irić, zamenica predsednika opštine Aranđelovac.
Zadatak za budućnost
Za kraj, Nevena Irić poručuje:
"Ova nagrada nije samo priznanje - to je obaveza. Aranđelovac je sada prepoznat kao ekoopština, ali naš zadatak je da taj status sačuvamo i opravdamo. Želimo da budemo primer kako se štite prirodna dobra, kako se razvija održiva zajednica i kako se briga o životnoj sredini postaje deo svakodnevnog života."
(M.A./EUpravo zato)