U švedskom gradu Vekše gradski autobusi i vozila lokalne uprave voze na biogorivo proizvedeno od kućnog organskog otpada.
Više od 90 odsto energije potiče iz šumskih ostataka i drugih prirodnih materijala iz okoline, od piljevine iz lokalnih pilana do grana koje ostaju nakon obrade drveta za nameštaj.
BBC piše da je ovaj milenijumski gradić, smešten na oko 450 kilometara jugozapadno od Stokholma, usred pejzaža prepunog šuma i više stotina jezera, počeo svoju zelenu transformaciju još devedesetih godina.
Regija Smoland, poznata i kao "Kraljevstvo stakla", proslavila se zahvaljujući staklarima svetskog renomea, ali danas je poznata i kao pionir u borbi protiv zagađenja.
Grad koji je pre 30 godina rekao "ne" fosilnim gorivima
Vekše je grad od manje od sto hiljada stanovnika, ali sa velikim ambicijama.
Još 1996. godine gradski odbornici su postavili pitanje: može li jedan grad da funkcioniše bez fosilnih goriva? Tada je jednoglasno odlučeno da Vekšo postane prvi grad na svetu koji će potpuno izbaciti fosilna goriva iz upotrebe.
Danas je njihov cilj još hrabriji, da budu klimatski neutralni do 2030, čak 15 godina pre nacionalnog švedskog plana.
Henrik Johanson, ekološki stručnjak iz gradske uprave, kroz šalu kaže da je Vekše" ludi grad" koji je rešio da se oslobodi fosilnih goriva, ali rezultati pokazuju da to nimalo nije ludost.
Emisije CO₂ po stanovniku smanjene su za više od 70% u odnosu na 1990. godinu, dok je broj stanovnika porastao za trećinu, a BDP po glavi stanovnika se udvostručio.
Drvograd: mesto gde su velike zgrade od drveta
Najveći ostatak emisija dolazi od ličnih automobila, jer mnogi još ne koriste brojna gradska punilišta za struju i biogoriva poput etanola.
Ipak, transformacija se vidi na svakom koraku - pogotovo u arhitekturi. Vekšo je danas jedan od najboljih primera masovne upotrebe drveta u savremenoj gradnji. Polovina svih novih objekata mora biti građena od drveta, kao deo gradskog plana održivog razvoja.
Arhitektica Karin Hord Af Segerstad iz kompanije Arkitektbolaget ističe da drvo u arhitekturi donosi i vizuelni i psihološki benefit.
"Prirodni materijali ne samo da prijaju oku, već direktno utiču na bolji kvalitet života. Ljudi se osećaju bolje kada su okruženi drvetom."
(M.A./EUpravo zato/punkufer.dnevnik.hr)