Evropsko prvenstvo u košarci za žene, poznato i kao EuroBasket Women, prvi put je održano 1938. godine u Italiji. Šampionat ima dugu i bogatu tradiciju, kojom svedoči o rastućem značaju ženske košarke na evropskom kontinentu.
Iako je u početku okupljao mali broj reprezentacija, prvenstvo je s vremenom izraslo u najvažniju smotru evropskih košarkaških sila. Danas okuplja 16 nacionalnih timova, koji se u dvogodišnjem ritmu bore za prestižnu titulu najbolje reprezentacije Evrope. Turnir takođe služi kao kvalifikacioni put za Svetsko prvenstvo i Olimpijske igre, što mu dodatno podiže značaj.
Najuspešnija reprezentacija u istoriji takmičenja je Sovjetski Savez, koji je dominirao ženskom košarkom u drugoj polovini 20. veka sa čak 21 titulom. U novijoj istoriji, veliku ulogu igraju reprezentacije Francuske, Španije, Srbije i Belgije, koje su poslednjih godina delile evropski tron.
Ženska reprezentativna košarka u Srbiji
Srbija je, od osamostaljenja, ostvarila zapažene uspehe.
Povratak na staze uspeha ženske košarke stigao je 2012. godine.
Kroz dva nivoa kvalifikacija ostvaren je plasman na Evropsko prvenstvo 2013. godine, koje je održano u Francuskoj. Prvi put posle više od dve decenije naša reprezentacija je učestvovala u polufinalu, ali je na kraju, nakon poraza od Španije i Turske, zauzela četvrto mesto, što je bio najvredniji rezultat od 1991. godine i osvojene srebrne medalje.
Fenomenalni rezultati došli su već na Evropskom prvenstvu 2015. godine, na kome je Srbija osvojila prvu zlatnu evropsku medalju u istoriji naše ženske košarke. Predvođene selektorkom Marinom Maljković, devojke su odlično odigrale ceo šampionat.
U istorijskom finalu u Budimpešti, u prisustvu velikog broja navijača, košarkašice Srbije su posle velike borbe savladale Francusku i stigle do zlatne medalje i najvećeg uspeha u istoriji naše ženske igre pod obručima. Ana Dabović je proglašena za najbolju igračicu Evropskog prvenstva, dok je mesto u najboljoj petorci šampionata, uz Anu, našla i Sonja Petrović.
Naša ekipa tada je nastupila u sastavu: Milica Dabović, Sonja Petrović, Ana Dabović, Jelena Milovanović, Dajana Butulija, Tamara Radočaj, Saša Čađo, Sara Krnjić, Kristina Topuzović, Tijana Ajduković, Nevena Jovanović i Danijel Pejdž.
Na Olimpijskim igrama u Riju 2016. godine, košarkašice su ponovo pisale istoriju. Prvi put posle Seula 1988, ženski nacionalni tim osvojio je olimpijsku medalju, bronzanu, prvu pod imenom Srbije.
Nakon zlatnog uspeha iz 2015. godine, srpska ženska reprezentacija nastavila je da se nalazi među elitom evropske košarke. Na domaćem terenu, tokom Evropskog prvenstva u Beogradu 2019. godine, tim je osvojio bronzanu medalju pred publikom koja je pokazala koliko podrška navijača može biti presudna.
Samo dve godine kasnije, usled još jedne sjajne generacije i proverenog liderstva Marine Maljković, Srbija je u Valensiji 2021. godine ponovo zasijala zlatnim sjajem.
Platforma za promociju ravnopravnosti
EuroBasket Women nije samo takmičenje – on je i platforma za promociju ravnopravnosti, sportskog duha i afirmaciju ženskog sporta u društvu koje i dalje vodi borbu za jednakost resursa i pažnje. Sve veća medijska pokrivenost i rastuća poseta utakmicama pokazuju da ženska košarka u Evropi ne samo da ima publiku, već i budućnost.
Ovogodišnje prvenstvo, koje se održava od 13. do 23. juna 2025. u Nemačkoj, Italiji, Češkoj i Grčkoj, donosi još jednu priliku za slavlje talenta i sportskog duha.
(EUpravo zato)